رانش گل و لای چگونه اتفاق می‌افتد؟
تاریخ انتشار: ۲۷ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۴۶۱۶۷
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما از «سای تک دیلی»، گروهی از محققان به رهبری «داگلاس یرولماک» و «پائولو آراتیا» از دانشگاه «پن» در آمریکا، نمونه‌هایی از گِلرود (رانش گل و لای) فاجعه‌بار مونته‌سیتو (Montecito) را در سال ۲۰۱۸ برای درک بهتر نیرو‌های پیچیده دخیل در این فجایع مورد بررسی قرار دادند.
در این مطالعه سوالاتی مطرح شد اینکه آیا امکان جلوگیری از این فاجعه وجود داشت؟ در چه نقطه‌ای یک شیب جامد مانند مایع شروع به ترشح می‌کند؟ تحقیقات جدیدی که توسط تیمی به رهبری یرولماک با همکاری پائولو آراتیا از دانشگاه پن و محققان دانشگاه کالیفرنیا سانتا باربارا (UCSB) انجام شده است، با استفاده از فیزیک پیشرفته به این سؤالات پاسخ می‌دهد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
یرولماک می‌گوید: «در زمان رویداد برای مشاهده آنجا نبودیم، اما ایده ما این بود که آیا می‌توانیم با اندازه‌گیری چگونگی جریان یافتن مخلوط آب و خاک در غلظت‌های مختلف در مورد این فرایند چیزی بیاموزیم که چگونه یک تپه جامد سفتی و سختی خود را از دست می‌دهد.
فیزیک بلایای طبیعی/رانش گل و لای چگونه اتفاق می‌افتد؟
یرولماک در زمستان ۲۰۱۸ در تعطیلات بود و به مؤسسه فیزیک نظری کاولی Kavli در دانشگاه کالیفرنیا سفر کرد، اما نه برای مطالعه رانش گل و لای. او می‌گوید: «این مکانی است که می‌توان مشکلاتی را که موضوعات نوینی در فیزیک هستند، حل کرد. من یک ژئوفیزیکدان هستم، اما برای امور علوم زمینی آنجا نبودم؛ من آنجا بودم تا در مورد آن فیزیک نوین بخصوص در مورد فیزیک تعلیق‌های متراکم (dense suspensions) چیز‌هایی بیاموزم.» محققان با نمونه‌گیری و انتقال نمونه‌ها به آزمایشگاه قصد مدل سازی در این خصوص را داشتند که ترکیب گِل و تنش‌های (فشارهای) وارد شده چگونه بر زمان به حرکت در آمدن رانش گِل تاثیر دارد.
این اولین بار نیست که مهندسان و دانشمندان برای این نوع مدل‌سازی از نمونه‌های میدانی تلاش کرده‌اند. برخی از مطالعات با قرار دادن مقداری به حد بیل از خاک و گل در رئومتر‌های (rheometers) بزرگ - دستگاهی که نمونه‌ها را به‌سرعت می‌چرخاند تا ویسکوزیته (یا چسبناکی/ ناروانی) آنها را اندازه‌گیری کند- برای شبیه‌سازی تلاش کردند.
این تحقیقات جدید بر درکی از فیزیک پیشرفته مربوط به نیرو‌هایی که در تعلیق‌های متراکم کار می‌کنند متکی است؛ اصطکاک از جمله این نیرو‌ها است؛ زیرا ذرات روی یکدیگر ساییده می‌شوند. با این حال محققان نتوانستند در آزمایشگاه «شکست» یعنی نقطه‌ای که در آن یک خاک جامد به یک گل متحرک تبدیل می‌شود، شبیه سازی کنند. اما توانستند عکس آن را تقریب بزنند و مواد گل آلود مخلوط شده با آب در غلظت‌های مختلف را ارزیابی کنند.
به گفته محققان، یافته‌های جدید می‌تواند به مدل‌سازی برای شبیه‌سازی جریان واریزه‌های لغزشی (debris) یاری رساند. یرولماک و همکارانش امیدوارند که این کار تحقیقاتی که علوم نظری و تجربی را با هم ترکیب کرده است، بطور کلی‌تر به چنین رویکرد‌های بین رشته‌ای بیشتری منجر شود.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
کلیدواژه: رانش گل و لای نمونه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۴۶۱۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
محققان : مغز انسان در حال بزرگ‌تر شدن است
محققان ام‌آرای مغز شرکت‌کنندگان با میانگین سنی ۵۷ سال را که بین سال‌های ۱۹۲۵ تا ۱۹۶۸ متولد شده بودند، در بازه زمانی بین مارس ۱۹۹۹ تا نوامبر ۲۰۱۹ بررسی کردند و با ارزیابی اسکن مغز سه هزار و ۲۲۶ شرکت‌کننده (۵۳ درصد زن و ۴۷ درصد مرد) به یک الگوی قابل‌توجه رسیدند: حجم مغز (حجم داخل جمجمه) به‌آرامی اما پیوسته افزایش می‌یابد.
به گزارش ایسنا، شاید بسیاری از شما این جمله معروف فیلم «داستان عامه‌پسند» (Pulp Fiction) به کارگردانی کوئنتین تارانتیونو را به خاطر داشته باشید. امروز محققان بر این باورند که احتمال دارد این ادعای فیلم واقعیت داشته باشد، چرا که نتایج یک پژوهش اخیرا نشان داده مغز انسان ممکن است به مرور زمان بزرگ‌تر شود.
به گزارش نیویورک‌پست این نتایج می‌تواند به پیشگیری یا کاهش خطر ابتلا به زوال عقل ناشی از افزایش سن کمک کند.
دانشمندان دانشگاه یوسی دیویس هلت (UC Davis Health) دریافته‌اند حجم مغز افرادی که در دهه ۱۹۷۰ متولد شده‌اند، از مغز افرادی که در دهه ۱۹۳۰ متولد شدند، ۶.۶ درصد و مساحت آن هم ۱۵ درصد بیشتر است. این پژوهش در ماه مارس در مجله مغز و اعصاب جاما (JAMA Neurology) منتشر شد.
چارلز دی کارلی، نویسنده این مطالعه و استاد برجسته مغز و اعصاب در دانشگاه کالیفرنیا، گفت: «در تعیین اندازه مغز، ژنتیک نقش مهمی ایفا می‌کند، اما نتایج ما نشان داد که عوامل خارجی مانند عوامل بهداشتی، اجتماعی، فرهنگی و آموزشی هم ممکن است تاثیر داشته باشند.»
محققان به این منظور شواهد به‌دست‌آمده از «تحقیق قلب فرامینگهام» (Framingham Heart Study) را بررسی کردند؛ مطالعه‌ای بلندمدت درباره عوامل خطر برای بیماری‌های قلبی و عروقی که از سال ۱۹۴۸ در شهر فرامینگهام ایالت ماساچوست در ایالات متحده آغاز شد و حدود ۷۵ سال ادامه یافت و در حال حاضر شرکت‌کنندگان نسل دوم و سوم را بررسی می‌کند.
محققان ام‌آرای مغز شرکت‌کنندگان با میانگین سنی ۵۷ سال را که بین سال‌های ۱۹۲۵ تا ۱۹۶۸ متولد شده بودند، در بازه زمانی بین مارس ۱۹۹۹ تا نوامبر ۲۰۱۹ بررسی کردند و با ارزیابی اسکن مغز سه هزار و ۲۲۶ شرکت‌کننده (۵۳ درصد زن و ۴۷ درصد مرد) به یک الگوی قابل‌توجه رسیدند: حجم مغز (حجم داخل جمجمه) به‌آرامی اما پیوسته افزایش می‌یابد.
بر این اساس، در طول دهه ۱۹۳۰، متوسط حجم مغز یک هزار و ۲۳۴ میلی‌مترمکعب بود اما در دهه ۱۹۷۰ میانگین حجم مغز به یک هزار و ۳۲۱ میلی‌مترمکعب رسید که افزایشی ۶.۶ درصدی را نشان می‌دهد. سطح قشر مغز (سطح مغز) هم افزایش یافت و از دو هزار و ۵۶ سانتی‌مترمربع در متولدهای دهه ۱۹۳۰، به دو هزار و ۱۰۴ سانتی‌متر مربع در متولدان دهه ۱۹۷۰ افزایش یافت.
محققان این افزایش اندازه را در ماده خاکستری، ماده سفید و هیپوکامپ مغز (بخشی از مغز که با یادگیری و حافظه مرتبط است) نیز مشاهده کردند.
دانشمندان خاطرنشان می‌کنند که این نتایج دلگرم‌کننده‌اند، زیرا می‌توانند به معنای کاهش زوال عقل ناشی از افزایش سن، مانند آلزایمر باشند. به این معنی که داشتن مغز بزرگ‌تر می‌تواند نشان‌دهنده بهبود رشد و سلامتی مغز باشد، همچنین از ذخیره مغزی بزرگ‌تری خبر می‌دهد و ممکن است آثار دیرهنگام بیماری‌های مغزی مانند آلزایمر و زوال عقل را که به افزایش سن مربوط می‌شوند، کاهش دهد.
کانال عصر ایران در تلگرام
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند